Nowe przepisy prawne w III kwartale 2019r.

Autor: Krzysztof Rożko Tagi: Prawo,

W artykule wykorzystano omówienia ustaw przedstawione na stronach internetowych Prezydenta RP oraz omówienia wyroków Trybunału Konstytucyjnego przedstawione na stronach internetowych Trybunału Konstytucyjnego, a także materiały informacyjne znalezione na stronach Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.


Nowe przepisy prawne w III kwartale 2019 roku

W artykule wykorzystano omówienia ustaw przedstawione na stronach internetowych Prezydenta RP oraz omówienia wyroków Trybunału Konstytucyjnego przedstawione na stronach internetowych Trybunału Konstytucyjnego, a także materiały informacyjne znalezione na stronach Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.

Jednolity tekst ustawy o podatku rolnym.

Od 8 lipca 2019 r. wchodzi w życie jednolity tekst ustawy o podatku rolnym.

Ustawa określa zasady opodatkowania podatkiem rolnym gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

 

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 12 czerwca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku rolnym (Dz. U. Nr 130/2019, poz. 1256).

USTAWA z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 135/2019, poz. 1309).

 

Przyspieszenie postępowań sądowych.

Od 11 lipca 2019 r. wchodzi w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.

Uchwalona ustawa ma na celu wprowadzenie do ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, dalej zwanej „Kpc”, zmian związanych z organizacją postępowania cywilnego.

Wprowadzenie przewidzianych uchwaloną ustawą rozwiązań ma skutkować skróceniem czasu trwania postępowań przed sądami cywilnymi oraz usprawnieniem przebiegu postępowania. Ustawa ma ponadto na celu wprowadzenie rozwiązań mających zapobiegać obstrukcji procesowej oraz wyeliminowanie luk i nieścisłości w obowiązujących przepisach.

Ustawa wprowadza nowe regulacje dotyczące właściwości sądu przyjmując, iż w sprawach o ochronę dóbr osobistych naruszonych przy wykorzystaniu środków masowego przekazu oraz o roszczenie przeciwko bankowi wynikające z czynności bankowej można wytoczyć przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania albo siedziby powoda. Ponadto ustawa wprowadza nowe zasady ustalania właściwości sądu przy dochodzeniu roszczeń z umów, określając co należy rozumieć przez sąd miejsca wykonania umowy (generalnie miejscem wykonania umowy będzie miejsce spełnienia świadczenia charakterystycznego dla umowy danego rodzaju).

Ustawa odstępuje od obowiązku stosowania formularzy w postępowaniu procesowym, pozostawiając takie rozwiązanie w postępowaniach nieprocesowych.

Ustawa wprowadza nowe regulacje dotyczące zasad doręczania korespondencji sądowej przewidując, iż jeżeli pozwany, pomimo powtórzenia zawiadomienia, nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w Kpc i nie ma zastosowania przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Powód, w terminie dwóch miesięcy od doręczenia mu powyższego zobowiązania, składa do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu przez komornika albo zwraca pismo i wskazuje aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu dwóch miesięcy sąd może zawiesić postępowanie.

Ustawa wprowadza ogólną zasadę dotycząca wydawania postanowień przez sąd na posiedzeniu niejawnym, co ma na celu przyspieszenie postępowania. Ponadto ustawa wprowadza odnośnie do postanowień wydawanych na posiedzeniach niejawnych zasadę, że ich uzasadnienia sporządza się tylko w razie gdy podlegają one zaskarżeniu oraz na wniosek strony. Ponadto przy wydaniu postanowienia podlegającego zaskarżeniu sąd może, według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy, postanowić o odstąpieniu od jego uzasadnienia, jeżeli w całości uwzględnia zawarty w piśmie procesowym wniosek strony i podziela argumenty strony przytoczone na jego poparcie. W postanowieniu należy powołać to pismo.

Ustawa wprowadza ograniczenie możliwości podnoszenia zarzutu potrącenia, co ma w intencji ustawy zapobiegać nadużywaniu tego zarzutu. Zgodnie z wprowadzoną przez ustawę zasadą, podstawą zarzutu potrącenia ma być tylko taka wierzytelność pozwanego, która jest niesporna lub udowodniona dokumentem nie pochodzącym wyłącznie od pozwanego, a jeżeli te wymogi nie są spełnione – to tylko wierzytelność powstała z tego samego stosunku prawnego, co wierzytelność dochodzona pozwem.

Ustawa wprowadza wyodrębnienie instytucji postępowania przygotowawczego w odrębny rozdział „Organizacja postępowania”, który poza organizacją postępowania sensu stricto określa także zasady i sposoby gromadzenia materiału procesowego, na który składają się przede wszystkim żądania i twierdzenia stron oraz dowody. Przyjęcie nowych regulacji dotyczących organizacji postępowania ma przeciwdziałać nadmiernemu przedłużaniu czasu trwania postępowania cywilnego. Zaplanowanie kolejności czynności procesowych sądu i stron, w szczególności kolejności przeprowadzenia dowodów ma prowadzić do rozpoznania sprawy w jak najkrótszym terminie. Nowymi rozwiązaniami wprowadzonymi w związku z tym uchwaloną ustawą jest m. in. zobowiązanie pozwanego do złożenia odpowiedzi na pozew pod rygorem wydania wyroku zaocznego czy wyposażenie sądu w kompetencję zarządzenia wymiany pism przygotowawczych wraz z możliwością stosowania sankcji w postaci pominięcia spóźnionych twierdzeń i dowodów. Ustawa przyjmuje bowiem, iż wniesienie odpowiedzi na pozew jest procesowym obowiązkiem strony pozwanej. Niezłożenie odpowiedzi na pozew w przepisanym terminie będzie poskutkować uznaniem za przyznane przez pozwanego twierdzeń, co do faktów przytoczonych w pozwie. Na tej podstawie sąd będzie mógł wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym. O rygorach związanych z uchybieniem terminu do wniesienia odpowiedzi na pozew, w tym o możliwości wydania wyroku zaocznego na posiedzeniu niejawnym, sąd pouczy pozwanego wraz z doręczeniem odpisu pozwu i wezwania do złożenia odpowiedzi.

Kolejnym instrumentem, który ma przyczynić się do skrócenia czasu trwania postępowań w sprawach cywilnych jest posiedzenie przygotowawcze mające odformalizowany charakter, w ramach którego sędzia winien nakłaniać strony do ugodowego rozwiązania sporu, a jeżeli tego typu zabiegi okażą się bezskuteczne - sporządzić przy udziale stron plan rozprawy. Strony będą zobligowane do brania udziału w takim posiedzeniu, przy czym w razie naruszenia tego obowiązku przez powoda sąd będzie władny nawet umorzyć postępowanie, chyba że powód zażąda przeprowadzenia posiedzenia pomimo swej nieobecności albo ją później usprawiedliwi, zaś w przypadku niestawiennictwa pozwanego, niezależnie od sporządzenia planu rozprawy bez jego udziału, sankcją może być obciążenie go wyższymi kosztami procesu. Przygotowanie planu rozprawy ma być zarazem granicznym momentem przytaczania przez obie strony twierdzeń i dowodów na uzasadnienie ich wniosków bądź też dla odparcia twierdzeń i wniosków strony przeciwnej. Ustawa przewiduje jednak, że niekiedy konieczne będzie wyznaczenie kilku posiedzeń, tyle że powinny się one odbywać w kolejnych dniach, a gdyby to było nierealne - w możliwie krótkich odstępach czasu.

Poza usprawnieniami w sferze organizacji postępowania sądowego oraz wprowadzeniem regulacji związanych z koncentracją materiału dowodowego rozwiązaniem mającym na celu przyspieszenie postępowań cywilnych ma być przyjęcie instrumentów przeciwdziałających przewlekaniu procesu przez:

  • wprowadzenie regulacji dotyczących nadużycia uprawnień procesowych, w tym klauzuli generalnej w nowym art. 41 Kpc oraz podstaw do finansowego sankcjonowania niewłaściwych lub nierzetelnych zachowań stron ,
  • ograniczenie praktyki wnoszenia ciągu wniosków o wyłączenie sędziego, ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, sprostowanie, uzupełnienie czy też wykładnię wyroku, jak również ciągu zażaleń.

Ponadto ustawa wprowadza rozwiązanie mające na celu umożliwienie zwolnienia sądów od rozpatrywania pism, których - wobec brak skonkretyzowanego żądania - nie można w istocie uznać za pozwy, w postaci ustanowienia instytucji zwrotu pisma bez nadawania mu biegu. Dodatkowo wprowadzone zostają znaczne uproszczenia w przypadku pozwów oczywiście bezzasadnych, co także ma na celu szybsze eliminowanie spraw, które w ogóle nie powinny trafiać do sądów. Ustawa wprowadza również jako zasadę sporządzanie uzasadnień wyroków w sposób zwięzły.

Ustawa wprowadza również regulacje dotyczące możliwości orzeczenia przez sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie, w przypadku gdy stwierdzi nadużycie przez stronę prawa procesowego, grzywny oraz obowiązku zwrotu kosztów w części większej niż wskazywałby wynik sprawy. Sąd może również na wniosek strony przeciwnej przyznać od strony nadużywającej prawa procesowego podwyższonych kosztów procesu odpowiednio do spowodowanego nadużyciem zwiększenia nakładu pracy na prowadzenie sprawy (nie więcej jednak niż dwukrotnie) oraz podwyższyć stopę odsetek zasądzonych od strony, której nadużycie spowodowało zwłokę w rozpoznaniu sprawy, za czas odpowiadający tej zwłoce, przy czym stopa odsetek może być podwyższona nie więcej niż dwukrotnie. Wprowadzona regulacja przewiduje przy tym, iż w razie gdy zachowanie strony wskazuje na nadużycie prawa, sąd poucza stronę o możliwości zastosowania powyższych środków.

Ustawa przewiduje ponadto zmiany w zakresie postępowania odwoławczego, m. in. poprzez przyjęcie, że warunkiem wniesienia środka zaskarżenia, np. apelacji, jest uprzednie złożenie wniosku o doręczenie orzeczenia z pisemnym uzasadnieniem. Wniosek o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku powinien zawierać jednoznaczne wskazanie, czy żąda się uzasadnienia wyroku w całości, czy w części, a jeżeli w części – to w jakiej. Wniosek taki podlega opłacie w wysokości 100 zł, przy czym w przypadku gdy zostanie następnie wywiedziony środek zaskarżenia, uiszczona opłata będzie podlegała zaliczeniu na poczet opłaty należnej od tegoż środka.

Ustawa przewiduje także, iż tzw. postępowanie międzyinstancyjne dotyczące kontroli formalnej apelacji zostaje przeniesione w całości do sądu odwoławczego. W następstwie takiej zmiany wprowadzono regulację, iż w przypadku wniesienia apelacji bezpośrednio do sądu II instancji, sąd II instancji jedynie zawiadomi sąd I instancji o wniesieniu apelacji i zażąda przedstawienia akt. Ustawa wprowadza ponadto jako zasadę, iż w przypadku uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w tym samym składzie, chyba że nie jest to możliwe lub powodowałoby to nadmierną zwłokę w postępowaniu. Równocześnie wprowadzono jako zasadę, że sąd któremu sprawa została przekazana jak i sąd II instancji są związane oceną prawną wyrażoną w uzasadnieniu wyroku sądu II instancji. Natomiast zniesiono dotychczasową normę wskazującą, iż sądy są również związane wyrażonym w uzasadnieniu wskazaniem co do dalszego postępowania.  Przyjęto więc, iż sąd I instancji przy ponownym rozpoznaniu sprawy nie powinien być związany poglądem sądu odwoławczego co do tego, jak należy prowadzić postępowanie, natomiast jest związany oceną prawną sądu odwoławczego, o ile nie nastąpiła zmiana stanu prawnego lub faktycznego albo po wydaniu wyroku sądu drugiej instancji Sąd Najwyższy w uchwale wyraził odmienną ocenę prawną.

Uchwalona ustawa przywraca odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych.

W ramach tego postępowania będzie stosowany większy rygoryzm, gdyż priorytetem ma być szybkie rozstrzygnięcie sprawy przedłożonej sądowi gospodarczemu. W związku z tym, ustawa nakłada zarówno pewne ograniczenia na strony, jak i obliguje sądy do sprawnego podejmowania czynności. Ustawa przewiduje jednak, iż na wniosek strony, która nie jest przedsiębiorcą lub jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną sąd rozpoznaje sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych. Żądanie takie będzie więc wiążące dla sądu, a jego konsekwencją będzie rozpoznanie sprawy przez sąd gospodarczy, ale bez stosowania przepisów o postępowaniu gospodarczym, czyli w „zwykłym” procesie. Ustawa przyjmuje odnośnie do spraw gospodarczych zaostrzenie rygorów w tym postępowaniu, w szczególności skrócenie terminów i ograniczenie możliwości dysponowania sprawą. Ustawa wprowadza zasadę, iż w zakresie postępowania w sprawach gospodarczych dowód z zeznań świadków sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Oznacza to, iż ustawodawca zakłada, iż strony powołujące się na fakty dla rozstrzygnięcia postępowania będą wykazywały je w pierwszej kolejności dowodem z dokumentu. Nowym rozwiązaniem w zakresie wprowadzanych regulacji dotyczących postępowania w sprawach gospodarczych jest instytucja umowy dowodowej, mocą której strony mogą umówić się o wyłączenie określonych dowodów w postępowaniu w sprawie z określonego stosunku prawnego powstałego na podstawie umowy (a więc nie dotyczy to spraw o roszczenia z czynów niedozwolonych).

Ustawa wprowadza ponadto zmiany w innych postępowaniach odrębnych takich jak: nakazowe i upominawcze, elektroniczne postępowanie upominawcze oraz postępowanie uproszczone, a ponadto - w niezbędnym zakresie wynikającym ze zmian wprowadzanych w przepisach ogólnych - także pozostałe, w tym postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.

Regulacje przyjęte w uchwalonej ustawie wiążą się z wprowadzeniem zmian w 8 innych ustawach, w tym  w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.  Ustawa przewiduje, m. in. następujące zmiany:

  • wprowadza odpłatność niektórych spośród czynności, które dotychczas były nieodpłatne (przykładem jest wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem czy oświadczenie o rozszerzeniu lub zmianie powództwa w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu),
  • określa wysokość opłaty stałej w sprawach o prawa niemajątkowe i niektóre prawa majątkowe w granicach od 30 zł do 10 000 zł,
  • modyfikuje katalog opłat m.in. przez rezygnację z odrębnego uregulowania opłat stałych w postępowaniu uproszczonym i przyjęcie mechanizmu opłat stałych we wszystkich sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu bądź też wartość przedmiotu zaskarżenia nie przekracza 20 000 zł (powyżej tej wartości będzie nadal pobierana opłata stosunkowa wynosząca 5% wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, ale nie przekraczająca 200 000 zł),
  • wprowadza zmiany wysokości opłat stałych, szczególnie tych najniższych, zastępując dotychczas obowiązujące różne stawki opłat w wysokości 30, 40, 50 czy 60 zł jednolitą stawką opłaty stałej w wysokości 100 zł,
  • wprowadza katalog opłat dotyczących ochrony praw autorskich, prawa własności przemysłowej czy czynów nieuczciwej konkurencji,
  • wprowadza zasadę, iż w razie zwrotu opłaty w sytuacjach wskazanych w ustawie opłatę zwracaną obniża się o kwotę równą opłacie minimalnej, czyli 30 zł oraz znosi obowiązek zwracania nadpłaty ponad opłatę należną, jeżeli koszt jej zwrotu przewyższa jej wartość,
  • upraszcza system opłat kancelaryjnych.

Ustawa wprowadza również zmiany, które mają na celu kompleksowe uregulowanie kwestii związanych z wynagrodzeniem i zwrotem wydatków przysługującymi biegłym oraz tłumaczom.

Ponadto uchwalona ustawa wprowadza zmiany przepisów ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, a w konsekwencji uzupełnienie postanowień zawartych w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych. Zmiany w tym zakresie wiążą się przede wszystkim z rozwiązaniem przyjętym w Kpc, zobowiązującym powoda do doręczenia pisma procesowego przeznaczonego dla pozwanego, za pośrednictwem komornika. Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami, w ustawie o komornikach sądowych wprowadzono zadania komorników polegające na doręczaniu zawiadomień sądowych, pism procesowych oraz innych dokumentów sądowych oraz uprawnienie do podejmowania czynności zmierzających do ustalenia aktualnego miejsca zamieszkania adresatów takich dokumentów, jak również określono zasady dokonywania takich doręczeń. W ustawie o kosztach komorniczych wskazano, iż opłata stała od doręczenia pism w powyższym zakresie wynosi 60 zł od doręczenia na jeden adres, natomiast opłata stała od wniosku o podjęcie czynności zmierzających do ustalenia adresu zamieszkania adresata wynosi 40 zł. 

Ponadto w związku z uregulowaniem w nowo przyjętej ustawie kwestii prowadzenia postępowań  w sprawach gospodarczych, ustawa stanowi, iż traci moc ustawa z dnia 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych.

W zakresie przepisów przejściowych ustawa przyjmuje jako zasadę stosowanie do spraw w toku ustawy nowej (z zachowaniem waloru prawnego czynności już dokonanych), z określonymi wyjątkami. We wskazanych w ustawie przypadkach, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, stosować się będzie przepisy w dotychczasowym brzmieniu. Wskazane w ustawie wyjątki dotyczą m. in.: przepisów regulujących postępowanie z wnioskami o wyłączenie sędziego złożonych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, przepisów regulujących postępowanie z zażaleniem, apelacją, skargą kasacyjną i skargą na czynność referendarza sądowego w postępowaniach zapoczątkowanych wniesieniem tych środków odwoławczych oraz przepisów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Również do spraw wszczętych i niezakończonych nie stosuje się nowych regulacji dotyczących postępowania w sprawach gospodarczych oraz w sprawach w których wydano nakaz w postępowaniu upominawczym, rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym lub w elektronicznym postępowaniu upominawczym do czasu zakończenia postępowania w danej instancji podlegają one rozpoznaniu zgodnie z przepisami dotychczasowymi.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem :

  • wskazanych w ustawie niektórych przepisów dotyczących zmian w Kpc (przede wszystkim wiążących się z wydawaniem postanowień na posiedzeniach niejawnych), zmian w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz części regulacji dotyczących zmian w ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,
  • przepisu dotyczącego określenia przez Ministra Sprawiedliwości wzorów  pouczeń, których udzielania na piśmie stronom i uczestnikom postępowania wymaga Kpc, który wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia,
  • przepisów dotyczących zmian w zakresie elektronicznego postępowania upominawczego, które wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

 

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 151/2019, poz. 1469).

USTAWA z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 173/2015, poz. 1311).

USTAWA z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. Nr 55/2018, poz. 573).

USTAWA z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz. U. Nr 81/2018, poz. 771, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. Nr 81/2018, poz. 770, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 8/2019, poz. 52, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. Nr 78/2019, poz. 737, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 82/2019, poz. 785, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 150/2019, poz. 1460).

 

Jednolity tekst ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Od 22 lipca 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Ustawa określa zasady kształtowania ustroju rolnego państwa przez:

  • poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych,
  • przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych,
  • zapewnienie prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach;,
  • wspieranie rozwoju obszarów wiejskich,
  • wdrażanie i stosowanie instrumentów wsparcia rolnictwa,
  • aktywną politykę rolną państwa.

 

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 5 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. Nr 140/2019, poz. 1362).

USTAWA z dnia 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 1112/2019, poz. 1080).

 

Jednolity tekst ustawy Prawo ochrony środowiska.

Od 29 lipca 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy Prawo ochrony środowiska.

Ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju, a w szczególności:

  • zasady ustalania:
    • warunków ochrony zasobów środowiska,
    • warunków wprowadzania substancji lub energii do środowiska,
    • kosztów korzystania ze środowiska;
  • obowiązki organów administracji;
  • odpowiedzialność i sankcje.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 19 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 145/2019, poz. 1396).

USTAWA z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 145/2019, poz. 1403).

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 1/2019, poz. 3711).

USTAWA z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz. U. Nr 153/2019, poz. 1419).

USTAWA z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 154/2019, poz. 1501).

 

Niektóre definicje ustawy:

Aglomeracja - rozumie się przez to miasto lub kilka miast o wspólnych granicach administracyjnych.

Autostrada - rozumie się przez to także drogę ekspresową, jeżeli przepisy o autostradach płatnych mają zastosowanie do tej drogi.

Badania zanieczyszczenia gleby i ziemi - rozumie się przez to pomiary zawartości substancji powodującej ryzyko w glebie i w ziemi, w tym pobieranie próbek oraz związane z tymi pomiarami badania właściwości gleby i ziemi.

Eksploatacja instalacji lub urządzenia - rozumie się przez to użytkowanie instalacji lub urządzenia oraz utrzymywanie ich w sprawności.

Hałas - rozumie się przez to dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do 16 000 Hz.

Instalacja - rozumie się przez to:

  • stacjonarne urządzenie techniczne,
  • zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,
  • budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami,
  • których eksploatacja może spowodować emisję.

Kompensacja przyrodnicza - rozumie się przez to zespół działań obejmujących w szczególności roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywację gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez realizację przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych.

Obszar cichy w aglomeracji - rozumie się przez to obszar, na którym nie występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu wyrażonych wskaźnikiem hałasu LDWN.

Obszar cichy poza aglomeracją - rozumie się przez to obszar, który nie jest narażony na oddziaływanie hałasu komunikacyjnego, przemysłowego lub pochodzącego z działalności rekreacyjno-wypoczynkowej.

Obszar tła miejskiego - rozumie się przez to obszar miasta, w którym poziomy substancji w powietrzu są reprezentatywne dla narażenia ludności zamieszkującej tereny miejskie na działanie substancji.

Pola elektromagnetyczne - rozumie się przez to pole elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0 Hz do 300 GHz.

 

Jednolity tekst ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Od 1 sierpnia 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Ustawa określa:

  • sposób postępowania wierzycieli w przypadkach uchylania się zobowiązanych od wykonania ciążących na nich obowiązków,
  • prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie i stosowane przez nie środki przymusu służące doprowadzeniu do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowiązków,
  • zasady i sposób prowadzenia Rejestru Należności Publicznoprawnych oraz udostępniania danych z tego rejestru.

 

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 14 czerwca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 148/2019, poz. 1438).

USTAWA z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 154/2019, poz. 1501).

USTAWA z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz. U. Nr 153/2019, poz. 1495).

USTAWA z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 159/2019, poz. 1553).

USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162/2019, poz. 1579).

USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 168/2019, poz. 1655).

 

Niektóre definicje ustawy:

Biegły skarbowy - rozumie się przez to rzeczoznawcę w określonej dziedzinie, uprawnionego do wyceny majątku zobowiązanego i wpisanego na listę biegłych skarbowych prowadzoną przez izbę administracji skarbowej.

Jednolity tekst ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. 

Od 2 sierpnia 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej.

Ustawa określa zasady stosowania dopłat do oprocentowania długoterminowych kredytów o stałej stopie procentowej, udzielanych przez banki na cele związane z budownictwem mieszkaniowym, realizowanym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także źródła finansowania dopłat oraz zasady rozliczeń z tytułu przekazanych bankom dopłat.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 19 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej (Dz. U. Nr 149/2019, poz. 1454).

USTAWA z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 135/2019, poz. 1309).
 

Niektóre definicje ustawy:

Budynek mieszkalny – budynek, w którym łączna powierzchnia wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem lokali mieszkalnych wraz z powierzchnią pomieszczeń do nich przynależnych jest większa od łącznej powierzchni pozostałych lokali i pomieszczeń do nich przynależnych.
 

Jednolity tekst ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. 

Od 2 sierpnia 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym.

Ustawa określa zasady współpracy podmiotu publicznego i partnera prywatnego w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego oraz organ właściwy w sprawach partnerstwa publiczno-prywatnego uregulowanych w ustawie.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 19 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. Nr 149/2019, poz. 1445).
 

Jednolity tekst ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. 

Od 5 sierpnia 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy – Kodeks postępowania cywilnego.

Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego Kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 19 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 150/2019, poz. 1460).
 

Jednolity tekst ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. 

Od 14 sierpnia 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.

Ustawa określa zasady i tryb zawierania umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi, środki ochrony prawnej oraz organy właściwe w sprawach uregulowanych w ustawie.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 12 czerwca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 157/2019, poz. 1528).

USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 168/2019, poz. 1655).
 

Reorganizacja Krajowego Zasobu Nieruchomości. 

Od 15 sierpnia 2019 r. obowiązuje nowelizacja ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (z drobnymi wyjątkami, które będą obowiązujące od 1 stycznia 2020 roku).

Zasadniczym celem ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw jest zwiększenie podaży gruntów, które potencjalnie mogłyby zostać wykorzystane przez KZN, co ma umożliwić sprawniejszą realizację Narodowego Programu Mieszkaniowego, a w szczególności rządowego programu „Mieszkanie+”.

Do najważniejszych zmian realizujących cel ustawy należy:

  • wprowadzenie możliwości przekazywania nieruchomości do Zasobu przez spółki Skarbu Państwa za wynagrodzeniem – sposób kwalifikowania do objęcia wykazami nieruchomości spółek Skarbu Państwa został skonstruowany analogicznie jak w przypadku nieruchomości, którymi gospodarują właściwe organy,
  • wyłączenie z wykazów nieruchomości, które z racji funkcji i przeznaczenia nie mogą zostać wykorzystane na cele budownictwa mieszkaniowego, tj. nieruchomości zajętych przez pas drogowy, pokrytych powierzchniowymi wodami płynącymi lub powierzchniowymi wodami stojącymi, zajętych pod infrastrukturę kolejową lub dworce kolejowe, a także zajętych na prowadzenie działalności statutowej przez Pocztę Polską z uwagi na to, że wykazywanie tych nieruchomości jest czasochłonne dla organów oraz utrudnia efektywną i sprawną analizę wykazów przez KZN,
  • doprecyzowanie procedury przekazywania nieruchomości do Zasobu, w tym wprowadzenie możliwości rozstrzygnięcia sprawy przekazania nieruchomości przez Komisję Rozjemczą przy Sądzie Polubownym,
  • rezygnację z ograniczenia stosowania rozwiązań zawartych w ustawie wyłącznie do mieszkań o czynszu normowanym,
  • zwiększenie elastyczności gospodarowania nieruchomościami z Zasobu, przy zachowaniu możliwości kontroli i egzekwowania zobowiązań od podmiotów, którym nieruchomości zostaną udostępnione,
  • wyłączenie stosowania ustawy w odniesieniu do nieruchomości pozostających w zarządzie Lasów Państwowych,
  • usprawnienie procesu przekazywania nieruchomości przez Agencję Mienia Wojskowego i Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na cele budownictwa mieszkaniowego przez zapewnienie udziału Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Agencji Mienia Wojskowego w dochodach uzyskanych z obrotu nieruchomościami przekazanymi przez te podmioty do Zasobu.

Ustawa dokonuje również zmian w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów.

Najważniejsze zmiany w tej ustawie mają na celu unormowanie stanów faktycznych, jakie ujawniły się od wejścia w życie ustawy i wymagają regulacji przepisami prawa. Dotyczy to między innymi możliwości przekształcenia gruntów zabudowanych budynkami na cele mieszkaniowe, na których położone są także inne budynki, obiekty budowlane lub urządzenia budowlane, o ile łączna powierzchnia użytkowa tych budynków nie przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tych gruntach.

Ustawa wprowadza obligatoryjną bonifikatę od opłaty jednorazowej za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności tego gruntu w wysokości 99% na wniosek osób określonych w przepisie (art. 20 pkt 7). Bonifikata przysługiwała będzie:

  • osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym lub znacznym, oraz osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność przed ukończeniem 16 roku życia, lub zamieszkującym w dniu przekształcenia z tymi osobami opiekunom prawnym lub przedstawicielom ustawowym tych osób,
  • członkom rodzin wielodzietnych, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny,
  • inwalidom wojennym i wojskowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,
  • kombatantom oraz ofiarom represji wojennych i okresu powojennego w rozumieniu ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
  • świadczeniobiorcom do ukończenia 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, o których mowa w art. 47 ust. 1a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub ich opiekunom prawnym

będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych służących wyłącznie zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych tych osób.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 135/2019, poz. 1309).

USTAWA z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. Nr 245/2018, poz. 2363).
 

Zmiana wzorów świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. 

Od 10 września 2019 r. wchodzi w życie zmiana rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

Nowela zmienia wzory świadectwa charakterystyki energetycznej budynku.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INWESTYCJI I ROZWOJU z dnia 6 września 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz. U. Nr 186/2019, poz. 1829).

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (Dz. U. Nr 54/2015, poz. 276).

USTAWA ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz. U. poz. 1200 oraz z 2015 r. poz. 151)  (Dz. U. Nr 169/2014, poz. 1200, z późn. zm.).
 

Jednolity tekst ustawy o ochronie danych osobowych. 

Od 19 września 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ochronie danych osobowych.

Ustawę stosuje się do ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w zakresie określonym w art. 2 i art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1).

Ustawa określa:

  • podmioty publiczne obowiązane do wyznaczenia inspektora ochrony danych oraz tryb zawiadamiania o jego wyznaczeniu,
  • warunki i tryb akredytacji podmiotu uprawnionego do certyfikacji w zakresie ochrony danych osobowych, akredytowanego przez Polskie Centrum Akredytacji, zwanego dalej "podmiotem certyfikującym", podmiotu monitorującego kodeks postępowania oraz certyfikacji,
  • tryb zatwierdzenia kodeksu postępowania,
  • organ właściwy w sprawie ochrony danych osobowych,
  • postępowanie w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych,
  • tryb europejskiej współpracy administracyjnej,
  • kontrolę przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych,
  • odpowiedzialność cywilną za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych i postępowanie przed sądem,
  • odpowiedzialność karną i administracyjne kary pieniężne za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych.

 

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 30 sierpnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 182/2019, poz. 1781).

Jednolity tekst ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. 

Od 23 września 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Ustawa reguluje zasady ochrony praw nabywcy, wobec którego deweloper zobowiązuje się do ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu na nabywcę, albo do przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym lub użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego na niej posadowionego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Ustawa określa:

  • środki ochrony wpłat dokonywanych przez nabywcę,
  • zasady i tryb zawierania umów deweloperskich,
  • obowiązki przedkontraktowe dewelopera,
  • treść umowy deweloperskiej,
  • prawa i obowiązki stron umowy deweloperskiej,
  • zasady postępowania ze środkami nabywcy w przypadku upadłości dewelopera.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 19 lipca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej (Dz. U. Nr 149/2019, poz. 1454).

USTAWA z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 135/2019, poz. 1309).

Niektóre definicje ustawy:

Deweloper - przedsiębiorca w rozumieniu ustawy - Kodeks cywilny, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie umowy deweloperskiej zobowiązuje się do ustanowienia prawa, i przeniesienia tego prawa na nabywcę.

Lokal mieszkalny - samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu ustawy o własności lokali, z wyłączeniem lokali o innym przeznaczeniu.

Dom jednorodzinny - dom mieszkalny, jak również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego przeznaczona przede wszystkim do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.

Nabywca - osoba fizyczna, która na podstawie umowy deweloperskiej uprawniona jest do przeniesienia na nią prawa, oraz zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia tego prawa.

Umowa deweloperska - umowa, na podstawie której deweloper zobowiązuje się do ustanowienia lub przeniesienia na nabywcę po zakończeniu przedsięwzięcia deweloperskiego prawa, o którym mowa w art. 1, a nabywca zobowiązuje się do spełnienia świadczenia pieniężnego na rzecz dewelopera na poczet ceny nabycia tego prawa.

Przedsięwzięcie deweloperskie - proces, w wyniku realizacji którego na rzecz nabywcy ustanowione lub przeniesione zostaje prawo, obejmujący budowę w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane oraz czynności faktyczne i prawne niezbędne do rozpoczęcia budowy oraz oddania obiektu budowlanego do użytkowania, a w szczególności nabycie praw do nieruchomości, na której realizowana ma być budowa, przygotowanie projektu budowlanego lub nabycie praw do projektu budowlanego, nabycie materiałów budowlanych i uzyskanie wymaganych zezwoleń administracyjnych określonych odrębnymi przepisami; częścią przedsięwzięcia deweloperskiego może być zadanie inwestycyjne dotyczące jednego lub większej liczby budynków, jeżeli budynki te, zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego, mają zostać oddane do użytku w tym samym czasie i tworzą całość architektoniczno-budowlaną.

Otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy - należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo bankowe służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę, na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje zgodnie z harmonogramem przedsięwzięcia deweloperskiego określonego w tej umowie.

Zamknięty mieszkaniowy rachunek powierniczy - należący do dewelopera rachunek powierniczy w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo bankowe służący gromadzeniu środków pieniężnych wpłacanych przez nabywcę na cele określone w umowie deweloperskiej, z którego wypłata zdeponowanych środków następuje jednorazowo, po przeniesieniu na nabywcę prawa.
 

Usprawnienie procedur i postępowań administracyjnych dotyczących przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. 

Od 24 września 2019 r. obowiązuje nowelizacja ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw.

Uchwalona ustawa zmienia ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, która jest jednym z podstawowych aktów prawnych regulujących zagadnienia ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym. Ponadto, ustawa zmienia również ustawę – Prawo budowlane oraz ustawę – Prawo ochrony środowiska.

Nowelizacja ma na celu przede wszystkim usprawnienie procedur i postępowań administracyjnych, zarówno po stronie podmiotów planujących realizację inwestycji wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r. poz. 71), innych potencjalnie znacząco oddziałujących na obszar Natura 2000, jak również podmiotów opracowujących dokumenty podlegające strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko. Proponowane zmiany dotyczą także organów administracji publicznej uczestniczących w procesie podejmowania rozstrzygnięć w tych sprawach. Ponadto, nowelizacja ma na celu zapewnienie zgodności z wymogami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/52/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko.

Nowelizacja wprowadza nowe rozwiązania w trzech obszarach: 1) w zakresie postępowań w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 2) w zakresie strategicznych ocen oddziaływania na środowisko oraz 3) w zakresie transgranicznych ocen oddziaływania na środowisko.

Z najistotniejszych zmian wskazać należy:

  • Ustawa wprowadza regułę dla wszystkich rodzajów przedsięwzięć, wedle której, jeżeli liczba stron postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach lub innego postępowania dotyczącego tej decyzji przekracza 10 (obecnie 20), stosuje się art. 49 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z tym przepisem, zawiadomienie stron o decyzjach i innych czynnościach organu administracji publicznej może nastąpić w formie publicznego obwieszczenia, w innej formie publicznego ogłoszenia zwyczajowo przyjętej w danej miejscowości lub przez udostępnienie pisma w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej właściwego organu administracji publicznej.
  • Nowe brzmienie art. 74 ust. 3a u.i.o.ś. zakłada wprowadzenie odległości 100 m od granicy terenu, na którym planuje się realizację przedsięwzięcia, bez względu na podział geodezyjny terenu (granice działek ewidencyjnych), jako podstawowej przesłanki do uznania tego terenu za obszar oddziaływania. Jednocześnie bez zmian pozostają przesłanki wymienione w art. 74 ust. 3a pkt 2 i 3 u.i.o.ś., w związku z czym zmiana nie pozbawi statusu stron postępowania podmiotów legitymujących się prawem rzeczowym do nieruchomości położonych poza 100 m od terenu przedsięwzięcia, znajdujących się w strefie przekroczeń standardów jakości środowiska czy w zasięgu znaczącego oddziaływania. W rezultacie obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, ustalany będzie według stałego kryterium odległościowego wynoszącego 100 m oraz według kryterium ustalanego indywidualnie w oparciu o charakter oddziaływania planowanego przedsięwzięcia. Tym samym zastępuje się dotychczasową przesłankę, obejmującą działki sąsiadują bezpośrednio z nieruchomością, na której ma być realizowane przedsięwzięcie, bez względu na to, na jakim obszarze tej nieruchomości będzie zlokalizowane przedsięwzięcie.
  • Nowelizacja dodaje art. 74 ust. 3b-3h u.i.o.ś., mające na celu usprawnienie procedury wydawania decyzji środowiskowej w zakresie ustalania stron postępowania oraz wystąpienia sytuacji, gdy nieruchomości znajdujące się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, mają nieuregulowany lub nieujawniony stan prawny. Nieuregulowany stan prawny ma miejsce w przypadku, gdy dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie żyje i nie przeprowadzono postępowania spadkowego lub nie zostało ono zakończone, albo gdy dla nieruchomości ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe. W powyższych przypadkach, do zawiadomień o decyzjach i innych czynnościach organu zastosowanie znajdzie przepis 49 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Wprowadzane zmiany powinny wpłynąć na zmniejszenie kosztów postępowania ponoszonych przez inwestorów i przyspieszenie procedury uzyskania decyzji środowiskowej, a tym samym skrócenie czasu uzyskania wszystkich pozwoleń koniecznych do rozpoczęcia realizacji przedsięwzięcia.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Do spraw wszczętych na podstawie dotychczasowych przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, stosuje się przepisy dotychczasowe z tym wyjątkiem, że do spraw wszczętych na podstawie dotychczasowych przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, stosuje się przepisy art. 63, art. 64 ust. 1 i 3a, art. 65, art. 74 ust. 3b-3h, art. 84 ust. 1 i 1a oraz art. 86d powyższej ustawy w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 174/2019, poz. 1528).

USTAWA z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 212/2018, poz. 2081, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 122/2019, poz. 1186, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 145/2019, poz. 1396, z późn. zm.).
 

Jednolity tekst ustawy - Prawo zamówień publicznych. 

Od 27 września 2019 r. obowiązuje jednolity tekst ustawy - Prawo zamówień publicznych.

Ustawa określa zasady i tryb udzielania zamówień publicznych, środki ochrony prawnej, kontrolę udzielania zamówień publicznych oraz organy właściwe w sprawach uregulowanych w ustawie.

Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 11 września 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 188/2019, poz. 1843).

USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 168/2019, poz. 1655)
 

Niektóre definicje ustawy:

Najkorzystniejsza oferta - należy przez to rozumieć ofertę:

 - która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego w szczególności w przypadku zamówień w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący lub która najlepiej spełnia kryteria inne niż cena lub koszt, gdy cena lub koszt jest stała albo

- z najniższą ceną lub kosztem, gdy jedynym kryterium oceny jest cena lub koszt.